Bartosz Swoboda

Uniwersytet Opolski

Instytut Nauk o Literaturze

Bartosz Swoboda

Uniwersytet Opolski

Instytut Nauk o Literaturze

Książki

Od doświadczenia estetycznego do doświadczenia języka. Ekfraza w polskiej literaturze modernistycznej, Kraków: Universitas 2022

Monografia Od doświadczenia estetycznego do doświadczenia języka. Ekfraza w polskiej literaturze modernistycznej przynosi wieloaspektowe rozważania nad zagadnieniem ekfrazy, w oryginalny sposób prezentując tytułową problematykę w perspektywie kategorii doświadczenia, ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia estetycznego i doświadczenia języka. Punktem odniesienia dla interdyscyplinarnych badań, w których literacki opis dzieła sztuki potraktowany zostaje jako szczególna forma artykulacji doświadczenia estetycznego, jest szeroka panorama polskiej literatury modernistycznej – od Wyspiańskiego i Staffa po Wata i Herberta. Książka, poprzez ujęcie refleksji na temat ekfrazy w ramy kategorii doświadczenia, zachęca do przyjęcia takiej perspektywy spojrzenia na literaturę, która pozwala w tekście wyeksponować ślady egzystencji, przeżycia i zaangażowania.

Bartosz Swoboda miał trudne zadanie, jako badacz wyraźnie zafascynowany zagadnieniami ekfrazy musiał znaleźć skuteczne rozwiązanie, aby określić problem badawczy. Zrobił to znakomicie, połączył ekfrazę z doświadczeniem estetycznym i doświadczeniem języka. Jest to coś, co zaważyło na odkrywczym charakterze rozprawy i wymusiło także wypracowanie na wskroś interdyscyplinarnych narzędzi opisu: filozofia i estetyka łączą się tu z historią i teorią literatury, a także z historią sztuki i krytyką artystyczną. Interdyscyplinarność nie jest tu po prostu gadżetem wyciągniętym z ministerialnych czy instytucjonalnych zaleceń, ale prawdziwą koniecznością (…). Interdyscyplinarność autentycznie służy tu przełamywaniu cezur i cenzur między poszczególnymi dyscyplinami – Bartosz Swoboda poradził sobie doskonale z wypracowaniem metajęzyka swojej rozprawy, w którym harmonijnie łączą się problemy wiedzy o sztuce, filozofii i literaturze.
prof. dr hab. Adam Dziadek
Uniwersytet Śląski w Katowicach